Çekirdek Enflasyon Arttı

Eylül ayında tüketici fiyatları (TÜFE) yüzde 0,75 artış gösterdi. Merkez Bankası'nın Eylül ayı ikinci dönem anketinde, TÜFE beklentisi cari ay için yüzde 0,90, yıllık için ise yüzde 7,27 olarak belirlenmişti.

Piyasanın aylık TÜFE beklentisi yüzde 0,68 ile 0,75, yıllık için ise yüzde 7,55 ile yüzde 8 arasında değişiyordu. ÜFE beklentisi ise aylık yüzde 1,09 ile 1,26, yıllık ÜFE beklentisi ise yüzde 10,10 ile 10,60 arasındaydı.

-TÜFE-

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2011 yılı Eylül ayında 2003 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi bir önceki aya göre yüzde 0,75 artış gösterdi.

Yılın ilk 9 aylık döneminde ise enflasyon yüzde 4,53 olarak hesaplandı. Yıllık bazda yüzde 6,15 artan TÜFE'de, on iki aylık ortalamalara göre de yüzde 6 artış gerçekleşti.

Ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış, yüzde 2,78 ile çeşitli mal ve hizmetler grubunda görüldü.

Eylül ayında endekste yer alan gruplardan ulaştırmada yüzde 1,92, eğitimde yüzde 1,79, lokanta ve otellerde yüzde 1,10, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0,99, ev eşyasında yüzde 0,92, konutta yüzde 0,63, eğlence ve kültürde yüzde 0,43, haberleşmede yüzde 0,18, alkollü içecekler ve tütünde yüzde 0,11, sağlıkta yüzde 0,03 artış görüldü. 

Buna karşın, fiyatlar giyim ve ayakkabıda yüzde 3,24 düşüş gösterdi. 

Yıllık bazda ise TÜFE'de en yüksek artış yüzde 20,19 ile çeşitli mal ve hizmetler grubunda gerçekleşti. Bunu, yüzde 14,10 ile ulaştırma, yüzde 8,61 ile ev eşyası, yüzde 8,36 ile lokanta ve oteller, yüzde 6,29 ile giyim ve ayakkabı, yüzde 6,24 ile eğitim izledi. 

2011 yılı Eylül ayında endekste kapsanan 445 maddeden 80'inin ortalama fiyatlarında değişim olmadı. 288'inin ortalama fiyatlarında artış, 77'sinin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.

-ÜFE-

Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ise 2011 Eylül'de aylık bazda yüzde 1,55 arttı. 9 aylık döneme ilişkin ÜFE artışı yüzde 9,72 olarak hesaplandı.

Bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 12,15 artış gösteren ÜFE, 12 aylık ortalamalara göre de yüzde 10,03 yükseldi.

Tarım sektöründe endeks, aylık bazda yüzde 0,80 artarken, 9 aylık dönemde ÜFE tarımda yüzde 2,26 düştü. Yıllık bazda yüzde 2 düşüş gerçekleşti.

Sanayi sektörü endeksinde ise ÜFE artışı yüzde 1,69 oldu. Bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 12,26, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 15,23 ve 12 aylık ortalamalara göre de yüzde 10,19 artış meydana geldi.

Sanayinin üç sektöründen, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 2,90, imalat sanayi sektöründe yüzde 1,57, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe ise yüzde 1,42 artış gerçekleşti.

Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörlerin başında yüzde 4,27 ile büro makineleri imalatı geldi. Bunu sırasıyla, iletişim teçhizatı imalatı (yüzde 3,68), elektrik, gaz üretimi ve dağıtımı (yüzde 3,19), taşocakçılığı ve diğer madencilik ürünleri (yüzde 2,89), ağaç ve mantar ürünleri imalatı (yüzde 2,55), gıda ürünleri ve içecek imalatı (yüzde 2,37), motorlu kara taşıtları imalatı (yüzde 2,37), ana metal sanayi (yüzde 2,08), kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri (yüzde 1,97), mobilya imalatı (yüzde 1,83), ham petrol ve doğalgaz çıkarımı (yüzde 1,62) alt sektörleridir. Buna karşılık metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı (yüzde -0,05), kimyasal ürünlerin imalatı (yüzde 0,13), maden kömürü ve linyit (yüzde 0,31) bir ay önceye göre endekslerin en az arttığı veya en fazla gerilediği alt sektörler oldu.

-ÖZEL KAPSAMLI TÜFE GÖSTERGELERİ-

Özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, ''çekirdek enflasyon'' yerine açıklanan TÜFE göstergeleri, Eylül'de aylık bazda mevsimlik ürünler hariç yüzde 1,29, işlenmemiş gıda ürünleri hariç yüzde 0,78 arttı.

Fiyatlar, enerji hariç yüzde 0,75, işlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç yüzde 0,79 arttı.

Enerji, alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç yüzde 0,81 artış gözlenen endekste, enerji, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve fiyatı yönetilen, yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler hariç artış yüzde 0,85 oldu.

Enerji, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve fiyatı yönetilen, yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler hariç ve işlenmemiş gıda ürünleri hariç yüzde 0,89, işlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç, alkollü içkiler, tütün ürünleri ile altın hariç yüzde 0,75, enerji hariç gıda ve alkolsüz içecekler alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç fiyatlarda da yüzde 0,58 artış gerçekleşti.

Özel kapsamlı TÜFE göstergelerine yıllık bazda bakıldığında ise mevsimlik ürünler hariç yüzde 7,79, işlenmemiş gıda ürünleri hariç yüzde 7,89, enerji hariç yüzde 5,47, işlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç yüzde 7,40 artış gözlendi.

Fiyatlar, enerji, alkollü içkiler ve tütün ürünleri hariç yüzde 5,91, enerji, alkollü içkiler ve tütün ürünleri hariç ve fiyatları yönetilen, yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler hariç yüzde 6,06, enerji ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç ve fiyatları yönetilen, yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler hariç ve işlenmemiş gıda ürünleri hariç yüzde 8,54, işlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç ve alkollü içkiler, tütün ürünleriyle altın hariç yüzde 7,42, enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç yüzde 6,96 yükseldi.
-Ata Yatırım Başekonomisti Nurhan Toğuç: ''Beklentiler çerçevesinde geldi. Ama yıl sonuna kadar bir miktar yükseliş görmeyi bekliyoruz''

Ata Yatırım Başekonomisti Nurhan Toğuç, enflasyon rakamlarının beklentiler çerçevesinde geldiğini, ancak yılın bundan sonraki aylarında bir miktar yükseliş beklediklerini bildirdi.

Toğuç, enflasyon rakamlarına ilişkin ''Beklentilerin çerçevesinde geldi. Eylül ayı olması itibariyle biliyorsunuz yeni sezon kıyafetler, okulların açılması, enflasyonu etkilemediğini görüyoruz. TÜFE'yi etkilemediğini görüyoruz. Ama bundan sonraki aylarda, yıl sonuna kadar olan aylarda bir miktar yükseliş görmeyi bekliyoruz'' dedi.

Elektrik fiyatlarındaki artış, doğalgazda da olası bir artış nedeniyle enflasyonun bir miktar daha yükselebileceğini dile getiren Toğuç, ''Bizim yıl sonu hedefimiz yüzde 7'dir. Ancak ilk defa çekirdek enflasyonu TÜFE'den yüksek görüyoruz. O da kur hareketlerine bağlı olarak artan enerji ve gıda fiyatlarının hassas olması, onların da etkisi olabilir. ÜFE'deki kur hareketlerinden kaynaklanan yüksek rakam, bundan sonraki süreçte daha güçlü olmaya devam ederse TÜFE'ye de yansıyabilir'' diye konuştu.

Toğuç, yıl sonu enflasyon hedeflerini değiştirmediklerini bildirdi.