Hüküm Giymemiş 12 Eylül Mağdurları Borçlanabilir

12 Eylül 1980 sonrasında tutuklanan, cezaevinde yatan ama hüküm giymemiş olanlar bu sürelerini SGK'ya borçlanabilirler. Devletten tazminat almamışlarsa borçlanma paralarını devlet öder. Ancak borçlanma süreleri, sigorta başlangıcını geriye götürmüyor.
Selamlar Ali Ağabey; ben 12 Eylül 1980 askeri darbesinden hemen sonra tutuklandım, 6 yıl cezaevinde yattım. 16 yaşında cezaevine girdim, 1986 yılında 22 yaşında çıktım. Yargıtay'da kesinlikle suçsuz olduğum anlaşılarak beraat ettim. Torba Yasa'da bu konu geçiyor, faydalanabilir miyim? Ayrıca ben 26.08.1964 doğumluyum. SSK'ya giriş tarihim 01.08.1991, araştırdım 166 gün prim çıktı, daha sonra BAĞ-KUR'lu oldum. BAĞ-KUR giriş tarihi 31.07.1992, BAĞ-KUR terk tarihi 31.12.2007. 15 yıl 5 ay Bağ-Kur hizmetim var.

Son olarak 01.10.2008 tarihinde TARIM SSK'sına geçtim. Bugüne kadar TARIM SSK sigortam devam ediyor. Ne zaman emekli olabilirim? Yüksek emekli maaşından emekli olabilmek için ne yapmam lazım? TARIM SSK'sını bırakıp SSK'lı bir işte çalışıyor gözükürsem emekli maaşı yönünden bana faydası olur mu? Tarım sigortasından emekli olanlar düşük maaş alıyorlarmış. Ne yapmalıyım? Adana'dan sevgi ve saygılarımı gönderiyorum. İbrahim AKAYDIN

Sayın okurum, 6111 Sayılı Kanun ile 5510 Sayılı SS ve GSS Kanunu'na eklenen geçici 36'ncı maddeye göre, "13/5/1971 tarihli ve 1402 sayılı Sıkıyönetim Kanunu uyarınca kurulan sıkıyönetim mahkemelerinin görev alanına giren suçlar nedeniyle yakalanan veya tutuklananlardan, Türk Silahlı Kuvvetleri nin yönetime el koyduğu 12 Eylül 1980 tarihinden itibaren haklarında kovuşturmaya yer olmadığına veya beraatlerine karar verilenlerin, gözaltında veya tutuklulukta geçen süreleri için kendilerinin ya da hak sahiplerinin bu durumlarını belgeleyerek bu maddenin yayımı tarihinden itibaren altı ay içerisinde talepte bulunması kaydıyla, gözaltında veya tutuklulukta geçen süreleri, talep tarihinde 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının % 32'si üzerinden hesaplanacak primlerinin; bu durumlarından dolayı dava açıp tazminat alanların borcun tebliğ tarihinden itibaren altı ay içerisinde kendilerince veya hak sahiplerince, tazminat almamış olanların ise Hazinece ödenmesi suretiyle borçlandırılır.

Bu şekilde borçlanılan süreler kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında prim ödeme gün sayısı olarak değerlendirilir. Ancak, sigortalılık başlangıç tarihinden önceki borçlanılan süreler, sigortalılık başlangıç tarihini geriye götürmez". Madde metninden de görüleceği üzere, 12 Eylül 1980 ihtilali sonrasında cezaevinde geçirdiğiniz süreleri HÜKÜM giymediğiniz için borçlanabilirsiniz. 6111 Sayılı Kanun, 25 Şubat 2011 günü Resmi Gazete'de yayımlandığından SGK'ya altı ay içinde borçlanmak için dilekçe vermeniz gerekiyor. Dilekçe verebilmenin son günü ise 25 Ağustos 2011 günüdür. Sakın geç kalmayın.

TAZMİNAT ALMADIYSANIZ ÖDEME DEVLETTEN

Cezaevinde kalma süresi sebebiyle devletten tazminat almadıysanız bu sebeple çıkacak prim borçlarınızı devlet ödeyecek. Tazminat aldıysanız cebinizden ödeyeceksiniz. İster siz ödeyin, ister devlet ödesin borçlanma süresini ve parasını siz belirliyorsunuz. Bu sürenin tamamını borçlanabileceğiniz gibi bir kısmını da borçlanabilirsiniz. Ödenecek para da sizin belirlemenize bağlı. Şayet asgari ücreti seçerseniz günlük ödeme rakamı 8.93 liradır, en yüksek ödemek isterseniz de bu rakamın 6.5 katı olan 58 liradır. Bu iki rakam arasında dilediğiniz bir rakamı seçebilirsiniz.

EN İYİ EMEKLİLİK

Borçlanacağınız süre, sigorta başlangıcınızı öne çekmeyeceğinden, sadece prim ödeme gün sayınızı artıracağından pek erken emekli etmez. Zira, sizin sosyal güvenlik başlangıcınız 01.08.1991 olup bu başlangıca göre SSK'dan 53 yaşında en az 5600 günle emekli olacaksınız. Doğum tarihinize göre, 26.08.2017 günüdür. Bunun için diğer şart ise Bağ-Kur'dan sonra SSK'ya en az 1260 gün prim ödemenizdir. Öte yandan, Bağ-Kur'dan da aynı yaşta 9000 günle emekli olma hakkınız da var. İşte, Bağ-Kur'dan 9000 günle emekliliği seçecekseniz o zaman 12 Eylül sürenizi borçlanma işlemi başlatın.

Hatta priminizi devlet ödeyecekse kesinlikle borçlanın ve bundan sonra prim ödemeden 53 yaşını bekleyin veya borçlanmanın sigortalılık başlangıç süresini geri getirmemesi uygulamasını mahkemeye vermek için emeklilik talebinde bulunup SGK reddedince de mahkemeye gidin. Bu arada Tarım SSK için ayda 18 günlük prim ödediğinizden emekli aylığınız düşük olur.

Yetim aylığı alan kızlara çeyiz parası var

Ben yakında evleneceğim. Bugün bir şey duydum; babası SSK'dan emekli olan kız çocuklarına çeyiz yardımı yapılıyormuş. Var mı böyle bir şey? Varsa ne yapmamız gerekir? Esedullah Yılmaz

5510 Sayılı SS ve GSS Kanunu gereğince (anası veya babası vefat etmiş olup da SSK'dan, Bağ-Kur'dan, Emekli Sandığı'ndan yetim aylığı alan kızlar, yetim aylığı alırken evlenirlerse aldıkları yetim aylığının 24 katı (Emekli Sandığı ise 12 katı) kadar çeyiz parası alabilirler. Babası-anası sağ olan veya yetim aylığı almayan kızlar için çeyiz parası yoktur.

600 gününüz var, işsizlik parası alırsınız

1 yıl önce 15 yıl ve 3600 günü doldurduğum için işyerimden kıdem tazminatımı alarak ayrıldım, 4 aydır çalışmaktayım. İşten çıkarılsam işsizlik ödeneğinden yararlanabilir miyim? Aysun Özkan

Hanımefendi, işsizlik ödeneği alabilmenin prim bakımından iki ön şartı var. Birincisi işsiz kalma tarihinden geriye doğru 3 takvim yılı içinde en az 600 gününüzün olması, ikincisi de son 120 günün kesintisiz olmasıdır. Verdiğiniz bilgilere göre bu iki şartı yerine getirmiş görünüyorsunuz. İşten haklı sebeple çıkar veya işveren sizi işten çıkarırsa işsizlik ödeneği alabilirsiniz.