Ali bey, Isparta'da Aile Hekimi olarak 4 yıldır görev yapıyorum. Aile Hekimliğine geçen ilk pilot illerden olmamız vasıtasıyla çeşitli sorunlar yaşadık ama hiç biri şu andaki gibi bizim bilgi ve tecrübelerimizi aşan bir sorun değildi. Eğer bu sorunumuzla ilgilenir ve bilgi deneyimlerinizi bize aktarıp yol gösterirseniz size minnettar kalacağız. Sağlık Bakanlığı her ay belli miktarda harcama yapmamız için ek ödeme yapıyor. Aile hekimliğinin ilk yayınlanan ücret yönetmeliğinde aile hekimlerinin bu harcamalarını madde 17 de belirtmiş. Aile Sağlığı Merkezi giderleri: Sözleşmeyle çalıştırılan aile hekimine hizmet verdiği merkezin kira, elektrik, su, yakıt, telefon, internet, bilgi-işlem, temizlik, büro malzemeleri, küçük onarım ve tıbbi sarf malzemeleri gibi giderleri için her ay tavan ücretin %100'ü ödenir. Fakat, 25 Mayıs 2010 da çıkan yeni yönetmelikte ise bu maddeyi açarak 18. maddede: "Aile Hekimleri ,sağlık hizmetlerine yardımcı olmak amacıyla ebe,hemşire,sağlık memuru,tıbbi sekreter gibi ilave sağlık hizmetleri personeli ile güvenlik,temizlik,kalorifer, sekreterya v.b. hizmetler için ferden veya müştereken personel çalıştırabilir ya da hizmet satın alabilirler" denmektedir.
Biz de Merkezdeki bazı işleri yaptırmak için işçi işe aldık ve ücretini de ödüyoruz. Fakat, sigortasından haberimiz yoktu. Yapılan bir ihbar üzerine işyerimizde SGK'dan denetim elemanları geldi ve sigortasız işçi çalıştırmaktan bize ceza kestiler. Gelen ceza 2000 liradan fazla. Şimdi bu cezayı kim ödeyecek? Arından 3 değişik ceza daha gelecekmiş. Sağlık Müdürlüğü biz ödemeyiz siz ödeyeceksiniz diyor. Bizim durumumuz nedir? İşveren miyiz? İsmi Saklı
Aile Hekimi memur değildir
Aslında şu andaki Aile Hekimi tanımı ilerde oluşturulması planlanan Aile Hekimini ifade etmiyor. Normal şartlarda Aile Hekimi, kendi muayenehanesinde çalışan hekim gibidir esasen ilerde oluşturulacağı üzere vergi mükellefi olup Bağ-Kur'lu olması gereken işveren gibidir. Ancak, kamuda çalışan hekimleri Aile Hekimliğine çekebilmek ve korkutmamak için geçiş yolu olarak, memur hekimleri ücretsiz-aylıksız izinli sayıp, devletle sözleşme yapan yarı kamusal kişi yaptılar. Yani, siz aile hekimleri ve aile hekimi yanında çalışan aile hekimi personeli (ebe-hemşire-sağlık memuru) devlet memuru değildir.
Aile Hekimi işverendir
Normal şartlarda, kendi kiraladığı Aile Hekimliği merkezinde kendi muayenehanesi olan ama devlet ile sözleşme yaparak kendisine bağlanacak 3000-4000 kişiye hizmet vermesi için sözleşme yapılmış kişilersiniz. Yanınıza verilen kamudan aylıksız izinli sayılan hemşire-ebe-sağlık memuru haricinde kimi çalıştırırsanız çalıştırın o andan itibaren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında işveren olursunuz. İşveren olarak da önce SGK'da işveren dosyası açtırmanız (e-bildirge şifresi almanız) sonra da bu kişilere (hademe-yardımcı personel) ödeyeceğiniz ücretler için ücret bordrosu düzenleyip imza karşılığı ücret ödemeniz ve sonrasında da her ayın 23 ünde bir önceki ayın Aylık Sigortalı Hizmet Bildirgesini internet üzerinden e-bildirge olarak göndermeniz gerekir. Bunları yapmazsanız size yapıldığı gibi SGK yasal işlem yapar.
Size verilen paralar
Aile Hekimliği Kanunu ve ek mevzuatı gereğince size beş kalemden oluşan para ödenmektedir. Bunlar;
- Kayıtlı kişiler için ödenecek ücret
- Sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyi ücreti
- Aile sağlığı merkezi giderleri
- Gezici sağlık hizmeti giderleri
- Tetkik ve sarf malzemesi giderleridir.
Bunlardan üçüncüsü olan Aile Sağlığı Merkezi Giderleri yanınızda çalıştıracağınız hademe-çaycı giderlerini de içermektedir. Bilindiği üzere bu rakam da şu an aylık 3120 liradır. Bu rakamın içinde ücret ve sosyal güvenlik giderleri de vardır.
Yakında daha büyük sorunlarınız da olacak
Aile Hekimliği sisteminde planladıklarınız kamuoyuna ve sizlere tam açıklamadıkları için bu tür sorunları da görmezden geldiler. Yakında, siz ve sizin yanınıza çalışan sağlık personelin sosyal güvenlik sorunları da ortaya çıkacak. Şu an Kanun gereğince sanki memurmuşsunuz gibi adınıza eski Emekli Sandığı'na prim ödeniyor ama ileriki yıllarda Bağ-Kur'lu sayılacaksınız. Yani, sizlerin emeklilik problemleri de meydana gelecek. Konuyla ilgili Gazete Habertürk'de yakında "Aile Hekimliği Yazı Dizisi" yayınlanacak. Tüm detayları da orada vereceğim.
Kaynak: https://www.alitezel.com/tezel/index.php?sid=yazi&id=4143