Cevap: Bağ-Kur’da 25 yıl (9000 gün) prim ve 57 yaş şartına tabisiniz. 3330 gün daha prim ödeyerek priminizi 9000 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi borçlanmanız halinde yaş şartınız 56’ya düşer. Bu durumda 2730 gün daha prim ödemeniz yeter. 15 yıl prim ödemeniz olduğundan, faaliyetinize son verip bundan sonra prim ödemeseniz de 5 Şubat 2020’de yaş haddinden emekli olmanız da mümkün. Sigorta başlangıç tarihiniz SSK’dan emekli olmanızı avantajlı kılıyor. Sigortalı çalışarak en az 1260 gün prim ödemeniz halinde, SSK’dan emekli olma hakkı elde edersiniz. SSK’da 25 yıl sigorta, 5300 gün prim ve 49 yaş şartına tabisiniz. Sigortalı çalışarak ödeyeceğiniz primi 1260 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz (Eylül’de çalışmaya başlayıp ara vermeden prim ödemeniz halinde Mart 2017’de).
52 yaşınızı doldurmanız gerekiyor
Soru: 1 Ocak 1976 doğumluyum. 15 Şubat 1991- 5 Nisan 1999 arası SSK, 2008’e kadar Emekli Sandığı, 2008’den beri de SSK’lıyım. 18 aylık askerliğimi ödersem ne zaman emekli olurum?
Haydar EFE Cevap: 25 yıl sigorta, 5525 gün prim ve 52 yaş şartına tabisiniz. Priminiz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de 1 Ocak 2028’de emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden sonra yaptığınızdan borçlanma emekli olma şartlarını değiştirmez. Sadece prim sayısını artırır. Priminiz yeterli olduğundan askerliğinizi borçlanmanıza gerek yok.
15 yıl ve 3600 günle kıdem tazminatı alarak ayrılan işsizlik ödeneği alamaz
Soru: 24 Nisan 1975 doğumluyum. 21 Temmuz 1995’te SSK’lı oldum. 3585 gün primim var. Çalıştığım işyerinden memnun olmadığım için tazminat ve haklarımı 3600 gün sigorta yazısı dışında nasıl alarak ayrılırım? İşyerinden ayrılınca işsizlik maaşına bağlanabilir miyim? 3600 günden ayrılan bir çalışan işsizlik maaşı alabilir mi?
Tahsin KEÇECİ Cevap: Kıdem tazminatı alarak işinizden ayrılabilmeniz için ya işverenin haksız yere işine son vermesi ya da haklı bir nedenle iş akdinizi kendiniz feshederek işten ayrılmanız lazım. Bunun dışında kendi isteğinizle işten ayrıldığınızda kıdem tazminatı alamazsınız. İşveren yıllık izin kullandırmıyorsa, işyerinde mobbing (psikolojik taciz) uygulanıyorsa, ücretleriniz kanuna ve iş sözleşmenize uygun şekilde ödenmiyorsa, iş koşulları sağlığınızı bozuyorsa gibi haklı nedenler varsa, iş akdinizi feshederek ayrılmanız halinde, kıdem tazminatı alabilirsiniz. Haklı bir neden yokken işten kendi isteğinizle ayrılmanız halinde, kıdem tazminatı alamazsınız. 15 yıl sigorta ve 3600 gün prim ödemesiyle, kendi isteği doğrultusunda işinden ayrılan, işsizlik ödeneği alamaz.
Malulen emekliliğin hastalık dışında şartları var
Soru: Paranoya şizofren raporu alan malulen emekli olur mu?
Nuri YAŞAR Cevap: Malulen emeklilik için 10 yıl sigorta, 1800 gün prim ve en az yüzde 60 işgücü kaybı gerekiyor. Sorunuzdaki kişinin 10 yıl sigorta, 1800 gün primi varsa ve alacağı yüzde 60 işgücü kaybı raporu ve tıbbi eklerini inceleyecek olan SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu) Sağlık Kurulu maluliyetine karar verirse malulen emekli olabilir.
Bir ay borçlanma emekli olma şartlarınızı değiştirmez
Soru: 20 Şubat 1966 doğumluyum. 1 Ocak 1989’da SSK’lı oldum. 6200 gün primim var. Sigorta girişim askerlikten sonra. Askerliğimin 1 ayını borçlanırsam ne zaman emekli olurum?
Şeref ŞEREF Cevap: Askerlik sürenizin bir ayını borçlanmanız emekli olma şartlarınızı değiştirmez. Bir ayını borçlansanız da borçlanmasanız da 5450 günden fazla prim ödemeniz olduğundan, 51 yaşınızı dolduracağınız 20 Şubat 2017’de emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınızdan, askerlik sürenizin 220 gününü borçlanmanız halinde, sigorta başlangıcınız 220 gün geri gider ve 25 yıl sigorta, 5375 gün prim ve 50 yaş şartına tabi olursunuz. Priminiz yeterli olduğundan, borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de 20 Şubat 2017’de emekli olabilirsiniz.
Yasa değişmediği sürece yapılacak bir işlem yok
Soru: 1994’te sanat okulu son sınıfta askeri fabrikaya staja gittim. SSK’dan numara kâğıdı verdiler. Fakat hiçbir ay sigorta primi yatırılmamış gözüküyor. Öğrencilere sigorta primi yatırılmaz diyorlar. Bu doğru mu? Bunu işe başlama tarihi olarak gösterebilir miyiz? Bu konuda ne yapmalıyız?
H. SEYMAN Cevap: Staj sigortasında kişileri emekli eden uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenmediğinden, sigorta başlangıcı sayılmaz. Ancak bu dönemde verilen sigorta sicil numarası ve sigorta sicil kartı emekli olana kadar kullanılır. Maalesef yasa değişmediği sürece yapılacak bir işlem bulunmuyor. Gücünüz ve siyasi çevreniz varsa yasanın değiştirilmesi yönünde çalışma yapabilirsiniz.
SEO Uzmanı Yazar E. Çağrıcı'nın Diğer Yazıları