Yurtdışına götürülen emekli işçi için prim gerekmez

yurtdışında müteahhitlik işi alıyoruz ve Türkiye'den işçi götürüyoruz. Bu işçilerimizi SGK'ya da eski adıyla Topluluk Sigortası gibi bildiriyoruz yani sadece kısa vadeli sigorta ile genel sağlık sigortası primi ödüyoruz. Bu işçileri SGK'ya bildirirken döviz cinsinden gerçek ücretleri üzerinden mi yoksa işçilerin isteğe bağlı ödeme rakamında olduğu gibi SPEK alt ve üst sınırı arasında istediğimiz bir rakamdan mı bildirmemiz gerekiyor? Ayrıca, emekli olanları yurtdışına götürürsek onlar için destek prim bildirgesi verecek miyiz? F. Atıf Tüzün Sayın okurum, 1 Ekim 2008 gününe kadar adına Topluluk Sigortası denilen uygulamayla yurtdışında sosyal güvenlik sözleşmemiz olmayan ülkelerde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçiler için sadece uzun vadeli prim ödeniyordu. Prim ödeme de genelde işverenler serbest bırakılmış ve gerçek ücretler istenmiyordu. 5510 sayılı Kanun ile 1 Ekim 2008 gününden itibaren süreç ve uygulama değiştirildi.

KISA VADELİ VE GSS İŞVERENDEN

Ülkemiz ile uluslararası sosyal güvenlik sözleşmesi bulunmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu' nun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılırlar ve bunlar hakkında kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası hükümleri uygulanır. İşçilerin işverende SGK'ya bildirilme aylık kazanç rakamlarını SGK, bu işçileri yurtdışına götürmeden evvel İŞKUR'a verdiğiniz hizmet sözleşmesinde yazılı ücret üzerinden prim ister. Zira, SGK bu işçilerin İŞKUR'a verdiğiniz sözleşmelerini de istemektedir. Sizlerde İŞKUR'a vereceğiniz sözleşmede ne rakam yazarsanız o rakamdan SGK'ya bildirin.

EMEKLİLİK PRİMLERİ İŞÇİLERDEN

Adlarına sadece kısa vadeli ve GSS primi ödenen bu sigortalıların, uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmak istemeleri hâlinde, haklarında isteğe bağlı sigorta hükümleri uygulanır, ancak, bu kişilerden ayrıca genel sağlık sigortası primi alınmaz. Yani, işçiler uzun vadeli primleri kendileri ceplerinden öderler ve öderken de SPEK alt sınırı ile üst sınırı arasında bir rakamı kendileri seçerler. İşverenin SGK'ya bu işçiler için bildirdikleri SPEK'lar ile işçilerin isteğe bağlı prim öderken seçtikleri SPEK arasında ilişki yoktur. İşçiler sadece isteğe bağlı öderken yüzde 20 ile ödeme yaparlar, diğer isteğe bağlılar yüzde 32 ile ödeme yaparlar.

İŞÇİLER SONRADAN BORÇLANABİLİRLER DE

Yurtdışına götürülen Türk işçiler zamanında isteğe bağlı uzun vadeli sigorta ödemezlerse bile sonradan isterlerse bu çalışmalarını 3201 sayılı Kanun'a göre yurtdışı borçlanması da yaparak, hizmet sürelerini arttırabilirler.

EMEKLİLERİN YURTDIŞINA GÖTÜRÜLMESİ

Eski Topluluk Sigortası zamanında yurtdışına götürülen işçiler için sadece uzun vadeli sigorta ödendiğinden emekli işçiler için işverenler tek kuruş prim ödemezlerdi. 1 Ekim 2008 gününden sonra bu işçiler için işverenleri kısa vadeli sigorta primi ödediklerinden emekliler için SGDP değil ama kısa vadeli sigorta primi ödemeleri doğru olur. 5510 sayılı Kanun'un geçici maddeleri gereğince SGDP 506 gibi uygulanacağından emeklileriz için SGDP ödemeniz gerekmez. Sadece yüzde 1 ile yüzde 6,5 arasında kısa vadeli sigorta primi ödenmesi doğru olur. Fakat, SGK'nın e-bildirge sisteminde yurtdışına götürülen Türk işçilerden emekli olanlar için sadece kısa vadeli prim ödenen bir kod olmadığından emeklileri bildirmeniz gerekmez.

Ali Tezel 23.03.2012