Cebelitarık

Nüfus

• Nüfus artış oranı: %0.24 (2001 verileri)
• Bebek ölüm oranı: 5.49 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)

• Ortalama hayat süresi:
  • Toplam nüfus: 79.09 yıl
    • erkeklerde: 76.23 yıl
    • kadınlarda: 82.1 yıl (2001 verileri)
• Ortalama çocuk sayısı: 1.64 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)
• Ulus: Cebelitarıklı
• Nüfusun etnik dağılımı: İspanyollar, İtalyanlar, İngilizler, Maltalılar, Portekizler
• Dinler: Roma Katolikleri %76.9, Müslümanlar %6.9, Museviler %2.3, diğer %7 (1991)
• Diller: İngilizce, İspanyolca, İtalyanca, Portekizce, Rusça

Tarih

Eski çağdaki adı Calpe'dir. Şimdiki adı ise Arap komutanı Tarık bin Ziyad'ın adını taşır. Tarık boğazın güvenliğini sağlamak için burada bir kale yaptırmıştır. Cebelitarık 1462'de Araplardan İspanyollara geçmiş, 1502'de resmen İspanyol topraklarına katılmıştır. 24 Temmuz 1704'te İngiltere-Hollanda deniz kuvvetleri tarafından ele geçirilmiştir. 1705 tarihindeki Ultrecht Antlaşmasıyla İspanya kaleyi İngiltere'ye iade etmeyi kabul etmiştir.

Cebelitarık'ın statüsü iki ülke, İspanya ile İngiltere arasında hala tartışılıyor. Kendi isteğiyle İngiliz sömürgesi olarak kalmak isteyen Cebelitarık, 6 km² yüzölçümü, 35.000 nüfusuyla dünya üzerinde küçük bir alan zaptetmesine rağmen iki ülke arasında büyük sorunlara neden oluyor.

Cebelitarık'ın stratejik konumu Birleşik Krallık'ın kolonisi haline geldiği ilk zamanlar çok önemliydi. Bu nedenle bağımsızlık istememesi ve İspanya tarafına geçmeyi düşünmemesi için İngiliz Krallığı tarafından çok iyi bakıldı. Bugün İngiliz sömürgesi olmaya devam etse de diğer sömürge ülkelerle karşılaştırıldığında asker sayısının en aza indirilmiş olmasıyla dikkat çekiyor.

Cebelitarık'ın geleceği için İspanya ve İngiltere halen dostane görüşmeleri sürdürüyorlar. Halkı kendilerini Britanyalı, Cebelitarık'ı da küçük Britanya olarak nitelendiriyor.

Ada, yüksek kayalarda yaşayan maymunları ile meşhurdur.

Coğrafya ve İklimi

Derin bir boğaz olan Cebelitarık'ın en sığ yeri 324 metredir. Boğazın yüzünde batıdan doğuya doğru giden kuvvetli bir akıntı vardır. Boğazın iki kıyısı da sarp ve kayalıktır. Kıyıdaki dar alçak araziler Cebelitarık Kayası ile çevrilidirler. Cebelitarık'ın iklimi Akdeniz iklimi'dir, kışlar ılıman ve yazlar sıcak geçer.

• En alçak noktası: Akdeniz 0 m;
• En yüksek noktası: Cebelitarık Kayası 426 m.'dir

Cebelitarık Köprüsü

14 km'lik Cebelitarık Köprüsü Cebelitarık Boğazı'nın üzerinde inşaa edildiğinde, şimdiye kadar yapılmış en uzun ve en yüksek köprü ünvanını alacak.

Bu köprü tamamlandığında Müslüman bir ülkenin kültürüyle, Hristiyan bir ülkenin kültürü arasında bağ oluşturacağı ve Afrika ile Avrupa arasında ekonomik bağlantıların artmasına yardımcı olacağı düşünülüyor.

Özellikler

• Yer: Cebelitarık Boğaz' ında Fas ile İspanya arasında
• Uzunluk: 14 km, Herbiri 7 km olan iki kısımdan oluşuyor.
• Yükseklik: Köprünün herbir kulesi yaklaşık 900 m uzunluğunda. Neredeyse Dünya'nın en yüksek binasının iki katı uzunluğunda
• Genişlik: 5 şerit, her iki yönde de 2 emniyet şeridi
• Malzeme: Fiberglass
• Kabloların uzunluğu: Yaklaşık 1.640.000 km ( Dünya'nın etrafını 30 defa dolaşabilecek uzunlukta )
• Maliyet: 15 milyar dolar
• Bu köprüye ölçüleri en yakın olan köprü: Japonya' daki Akashi Köprüsü, Dünya'nın en uzun asma köprüsü uzunluğu yaklaşık 4.2 km

Köprüyü Tehdit Edebilecek Tehlikeler

• Rüzgarın hızının kulelerin tepesinde 128 km/h' yi bulması
• Sahra Çölü'nde meydana gelen kum fırtınaları
• Okyanus akıntısı
• Gemi çarpmaları
• Trafik
• Afrika kıtasının kuzeye doğru ilerlemesi

Cebelitarık Köprüsü'nün tasarım özellikleri

1. Köprünün deniz trafiğinin olduğu bölgelerden birinin üzerine yapılıyor olması ve geçiş yapan gemilerin köprüyü tehdit edebileceği ihtimali:

Köprünün boyutlarından ötürü yapılacak adacıkların, boğazdan geçiş yapan gemiler tarafından zarar görebileceği düşünülerek, bunun yerine suyun altında bir tampon bölge oluşturulması planlandı.

2. Açık denizde inşaa edilecek olması:

Tasarımcılar, karar verme aşamasında köprüyü yapmak için boğazın en sığ yerini seçmek zorundaydılar. Fakat sığ bölgenin uzunluğu yaklaşık olarak 32 km' yi buluyordu. Bunun anlamı, yoğun deniz trafiğinin olduğu bu bölgede, pek çok iskelenin yapılması anlamına geliyordu. Tasarımcılar bunun üzerine, boğazın en dar yerini seçerek su altına bir "dağ" inşaa etmeye ve köprüyü ortadan ikiye bölmeye karar verdiler.

3. Köprünün açıklığının yaklaşık olarak 14 km olması yeni düşünceler üretilmesini ya da iki geleneksel asma köprü teknoloji arasında seçim yapılmasını gerektiriyordu:

Yapılacak köprünün açıklığının fazla olmasından dolayı, kuleden kuleye kablolarla asılarak, otoyolun ağırlığını destekleyerek yapılacak köprü, eğilebilir ve devrilebilirdi. Kabloların kulelerden çıkarak doğrudan yola bağlanması durumunda çok yüksek kulelerin yapılması gerekiyordu.

Tasarımcılar neden bu iki teknolojiyi birlikte kullanmayalım diyerek; Cebelitarık Köprüsünün tasarımında 7 km'nin 2/3'ü asma kablolarla, geri kalan kısım kulelerdeki diagonal çubuklara bağlanarak "cable - stay" teknolojisini kullanmaya karar verdiler.

4. Köprüdeki trafiğin akıcılığını ve güvenilirliğini sağlamak:

Trafiğin 5 şeriti her iki yönde "spun glass" teknolojisi ile yapılacak yolun üzerinde akması planlanıyor. Fiberglass malzemeler, çimentoya oranla beş kat daha dayanıklı. Herhangi bir kırılma anında ya da diğer hasarlarda, örümcek ağına benzer strüktürü sayesinde kolaylıkla izole edilebiliyor.

Fiberglass köprülerin yapımı betonarme köprülere oranla daha kolay; fiberglass malzemeyle yapılacak köprünün yapımı birkaç gün ya da hafta sürerken betonarmeyle bu süre 3 ayı bulabiliyor.