Kentsel Dönüşüm Projeleri

ULI Türkiye Başkanı Haluk Sur’un yaptığı açılış konuşmasında, kentsel dönüşüm konusunun ULI’ın varoluş sebepleriyle çok örtüşen bir konu olduğunu, bu nedenle de üçüncü toplantının teması olarak seçildiğini belirtti.

Haluk Sur’un ardından söz alan Çekül Vakfı Başkanı Prof.Dr. Metin Sözen, yapılan projelerin başarısının kamu, yerel, sivil ve özel kişi/kurumların katılımıyla, beraberliğe dayalı yeni bir gündem oluşturulmasına bağlı olduğunu dile getirdi.

Toplantı, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Başkanı İbrahim Karaosmanoğlu’nun Kocaeli ilini tanıtan sunumuyla devam etti. Kocaeli’ndeki yatırım potansiyeline dikkat çeken Karaosmanoğlu, özel sektörün kentin yaşam kalitesini arttıracak projelerini de desteklediklerini ifade etti. Karaosmanoğlu önümüzdeki dönemde metro çalışmasına başlamayı hedeflediklerini ekledi.

İbrahim Karaosmanoğlu’nun konuşmasının ardından verilen kısa aradan sonra toplantı, Kentsel Strateji AŞ Kurucu Ortağı Faruk Göksu’nun yönettiği panelle devam etti. Faruk Göksu panelistlere söz vermeden önce 5366 sayılı yasayla tanımlanan “yenileme” ve “dönüşüm” bölgesi tanımlamalarına değindi. Göksu kentsel dönüşümün, “uzlaşma” demek olduğunu ve uzlaşmanın da şu üç temel ilke: güven, eşitlik ve kamuyararı ile sağlanabileceğini vurguladı.

İmar haklarının bugüne kadar maalesef eşit dağıtılamadığını, bundan sonraki projelerin bunu sağlaması gerektiğini söyleyen Göksu, kentsel dönüşüme kentsel arsanın yeniden kullanımı olarak bakmak gerektiğini belirtti.

Panelin ilk konuşmacısı olan Pendik Belediye Başkanı Erol Kaya, tamamlandığında İstanbul’un 3. büyük marinası olacak Pendik Marina; Anadolu yakasının ilk fuar alanı Pendik Fuar Merkezi; 400 yatak kapasiteli Eğitim ve Araştırma Hastanesi projelerini görseller eşliğinde tanıttı ve sunumunu “Dönüşümün sadece fiziksel anlamda sorgulanmasının çok anlamlı olmadığını düşünüyorum” sözleriyle bitirdi.

Panelin ikinci konuşmacısı Kocaeli Belediyesi Başkan Vekili İlyas Şeker, 2025 yılında 3.900.000 kişilik nüfusa sahip olacağı öngörülen Kocaeli’nin, şuanda il bazında 1/50000’lik Çevre Düzeni ve 1/25000’lik Nazım İmar Planları’nı tamamlayan tek il olduğunu belirtti. Toplam 1 milyon 156 bin metrakarelik alanı kapsayan Seka Kentsel Tasarım Peyzaj Projesi’nden de söz eden Şeker, 2006 yılında başlatılan Kentsel Dönüşüm Projesi’nin birinci etabının tamamlandığını belirtti. Başkan Vekili ayrıca, Kandıra, Kartepe ve Yeniköy’de giderek yükselen turizm potansiyeline dikkat çekti.

Fatih Belediye Başkanı Mustafa Demir panelin son konuşmacısıydı. Sulukule’de gerçekleştirilen projesiyle ilgili bilgi veren Demir, burada yenilenen alanları ekonomik ömrünü tamamlamış, hala iç göçe maruz, deprem riski altında ve yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan tarihi eserlere sahip bölgeler olarak tanımladı. Fatih’in bugünkü durumunu ve Kasım 2007 yılında Koruma Kurulu tarafından onaylanan projenin gösterildiği 5 dakikalık video gösteriminin ardından panelin soru - cevap bölümüne geçildi.

Salondaki dinleyiceler arasından söz alan Pınar Özden (Şehir Plancıları Odası İstanbul Şubesi 2. Başkanı), sorunların bütüncül yaklaşım unutularak parçacıl yöntemlerle çözülmeye çalışıldığını ve kentsel dönüşümde bugğn gelinen nokta konusunda endişe taşıdıklarını ifade etti. Özden konuşmasına, Fatih Belediyesi Başkanı’nın “Evrensel ve tarihsel değerleri olan eserleri projede koruyoruz.” sözlerine ithafen geçtiğimiz günlerde tescilli bir yapının yıkıldığını hatırlatarak devam etti. Başkan’ın eleştiriye yanıtı ise “Yanlışlıkla olabilir” oldu.

Panele dinleyici olarak katılan Sanat Tarihçisi Orhan Esen, gösterilen tüm projelerde var olan bir yapının olduğu gibi sıfırlanarak yeniden yapılandırıldığına dikkat çekti ve ”Bütün analizler yapıldı, sonuçta da bu bölgelerde korunmaya değer hiçbir şey bulunamadı mı?” sorusunu yöneltti. Esen’in sorusuna yanıt Kocaeli Başkan Vekili ve Fatih Belediye Başkanı’ndan geldi.

İlyas Şeker, Kocaeli’de gerçekleştirilen dönüşüm projesinin kapsadığı bölgenin en fazla 30 yıllık bir geçmişi olduğunu söyledi. Mustafa Demir ise birkez daha proje alanı içindeki tarihi ve evrensel değeri olan yapıları koruduklarını, bu yapıların restorasyon projelerinin de hazırlandığını dile getirdi. Toplantı gerçekleştirilen kokteyle sona erdi.