Yakını vefat edene işveren izin vermek zorunda değil

Ali Bey geçen cumartesi yeğenim rahmetli oldu işyerine belge sunduğum halde aylığımdan üç günümü keseceklerini söylediler. Bu konu hakkında sizden ricam ne yapmam gerekiyor? Hüseyin YILDIRIM

Hüseyin Bey, vefat eden yakınınız yeğeninizmiş, 4857 sayılı İş Kanunu çalışanları makine olarak gördüğü için işveren, size izin vermek zorunda bile değildi, izin verip lütfetmiş. Şayet izin vermese de siz 3 gün işe gitmeseydiniz, 4857/25 gereğince 3 gün üst üste işe gitmediğiniz için sizi tazminatsız, ihbarsız derhal işten de atabilirdi.

VERİLMESİ ZORUNLU OLAN İZİNLER

Gerek 4857/46 ve gerekse de 4857/55. Madde gereğince, “Evlenmelerde üç güne kadar, ana veya babanın, eşin, kardeş veya çocukların ölümünde üç güne...” siz evlenirseniz veya birinci derece akrabalarınız ölürse size 3 gün izin vermek zorunluluğu var. Ancak, bu üç gün boyunca işe gitmediğiniz için size ücret ödeme zorunluluğu yok. Ancak, işveren ile aranızdaki gerek bireysel, gerekse de toplu iş sözleşmesinde bu mazeret izinleri için ücret ödenmesi kararlaştırılmış ise o zaman işveren ücret ödemek zorundadır. Aksi durumda ücret ödeyip ödememek işverenin keyfine bırakılmıştır.

DOĞUMDA İZİN HAKKINIZ BİLE YOK

İş Kanunu yukarda dediğim gibi işçileri sadece makine olarak düşündüğü için, mesela karınız doğum yapsa sizin onun yanında olabilmeniz işverenin iki dudağına bağlı, isterse ücretsiz olarak size izin verebilir, isterse de vermez.

Yine, hastalandınız ve doktora gittiniz, hastane size, ister hastanede yatırsın, ister evinizde istirahat versin, işe gidemediğiniz günler için işveren size ücret ödemek zorunda değildir. Kanundaki şartlar varsa (Geriye doğru bir yıl içinde 90 gün SSK’lılık) SGK size istirahatin ilk 2 günü hariç diğer günleri için istirahat parası öder.

Memur olsaydınız hem de ücretli izniniz vardı

Şayet, işçi değil de memur olsaydınız o zaman mazeret izni haklarınız vardı hem de ücretli olarak vardı. Yani, hem mazeret izninizi kullanırsınız hem de maaşınızı tam alırsınız.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu gereğince;

-Memura, eşinin doğum yapması halinde, isteği üzerine on gün babalık izni;

-Kendisinin veya çocuğunun evlenmesi ya da eşinin, çocuğunun, kendisinin veya eşinin ana, baba ve kardeşinin ölümü hallerinde isteği üzerine yedi gün izin verilir.

-Başka sebepler varsa, merkezde atamaya yetkili amir, ilde vali, ilçede kaymakam ve yurtdışında diplomatik misyon şefi tarafından, birim amirinin muvafakati ile bir yıl içinde toptan veya bölümler halinde, mazeretleri sebebiyle memurlara on gün izin verilebilir.

-Zaruret halinde öğretmenler hariç olmak üzere, aynı usulle on gün daha mazeret izni verilebilir. Bu takdirde, ikinci kez verilen bu izin, yıllık izinden düşülür.

DÜZENLEME NE DIYOR?

-Memurlara; en az yüzde 70 oranında engelli ya da süreğen hastalığı olan çocuğunun (çocuğun evli olması durumunda eşinin de en az yüzde 70 oranında engelli olması kaydıyla) hastalanması halinde hastalık raporuna dayalı olarak ana veya babadan sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla bir yıl içinde toptan veya bölümler halinde on güne kadar mazeret izni verilir.

-Yıllık izin ve mazeret izinleri sırasında fiili çalışmaya bağlı her türlü ödemeler hariç mali haklar ile sosyal yardımlara dokunulmaz, aynen ödenir