İyi bir tercih nasıl yapılmalı, nelere dikkat edilmeli

Sınavların sona ermesinin ardından öğrenciler ve aileler için tercih maratonu başladı. Uzmanlar, doğru tercih yapmanın en az sınav kadar önemli olduğunun altını çiziyor.

YGS-LYS maratonu bitti. Şimdi sıra tercihlerde. Yaklaşık 7-8 milyon insanı doğrudan ve dolaylı ilgilendiren tercih aşamasına gelinmiş durumda. İnsan yaşamında bazı kritik dönemler vardır. Bu kritik dönemler geldiğinde kritik kararlar alınır.
 Kritik kararlarda öncelikle bireylerin ne istediğini ne istemediğini iyi bilmeli. İşte bu kritik kararlardan biri de, yıllarca derslerle, sınavlarla hasır neşir olan öğrencilerin girmiş oldukları sınavlar sonucu yapacakları tercihleridir. Eğitimci Hayati Oktay, tercih yapacak öğrencilere şu tavsiyelerde bulundu: 

MESLEKLER ANALİZ EDİLMELİ 

Bugün, ülkemizde ve dünyada öne çıkan bazı meslek alanları var. Öğrencilerin bu mesleki alanları ve çalışma olanaklarını bilmeleri önemli. Bazı mesleklerde var ki eski prestijini yitirmiş veya o alanda artık doyuma ulaşılmış. Mesela, bazı öğretmenlik alanları ihtiyaç fazlası olduğu için yıllardır bu alanlarda çok az atama yapılmaktadır. Öğrencilerin tercihlerinde mesleklerin geçmişini, bugününüve yarınını analiz etmeleri onların yararına olacağı kanaatindeyim. Tercih listemde yer vermek istediğim meslek gruplarının çalışma koşulları, gerektirdiği nitelikler, gelecekteki durumu gibi bilgilere sahip miyim? Kişisel özelliklerimin, hangi alanlara eğilimimin olduğunun yeterince farkında mıyım? Tercih listemde vakıf üniversitelerine, ikinci öğretim programlarına yer verecek miyim? Tercih listemde yer vermeyi planladığım üniversitelerin eğitim programı, sosyal koşulları, kampus koşulları gibi olanakları hakkında yeterli bilgiye sahip miyim? Meslekler, eğitim programları ve çalışma yaşamı hakkında bilgi verici kaynaklara ulaşmaya, onları dikkatle izleyip değerlendirmeye çalışmalı, girmeyi düşündüğü bölümerde verilen eğitim hakkında bilgilenmek için mümkünse oralarda okuyan gençlerle konuşmalı, o alanlardaki eğitimin kendisine sağlayacağı yararlarla kendisinden beklenenleri karşılaştırmalı, bu araştırmayı çok yönlü olarak yapmalı, birkaç kaynağa takılıp kalmamalı, başkalarından duyduklarının doğruluğunu resmi kaynaklara başvurarak sınamalıdır. 

ÖĞRETMENLİK İÇİN ÖNEMLİ HATIRLATMA 
Malum, YÖK'ün en son aldığı kararla öğretmenlik alanlarının ikinci öğretimleri kapatıldı. Bu, şu demek. Öğretmenlik bölümlerinde belli kontenjan düşüklüğü yaşanacak. Kontenjan azalınca, otomatik olarak pastadan ayırılan dilimde azaldı. Bu yüzden bu sene öğretmenlik taban puanlarının yükseleceği aşikar.ögrencilerimizin bir çoğu bunu maalesef bilmiyor. Öğretmenlik alanında yığılmanın ve bekleyenlerin çok sayıda olduğu unutulmamalı ve tercihlerini ona göre yapmalarını tavsiye ediyorum. 

AİLELERE ÖNEMLİ UYARI 

Anne ve baba olarak siz çocuklarınıza, çocuklarınızda size güven vermeli, bunu bir ölüm kalım savaşı yapmamalısınız. Yaşamda içinizde kalan ukdeleri veya çocuğunuzunuz yeteneğine uymayan bir alanı, bölümü yazması için asla zorlamamalı. Çünkü bu onunla bir ömür boyu sürecek bir uğraş alanı olacak. İsteyerek, severek yapılan bir uğraş onun psikolojikdünyasını da, veriminide, potansiyelini de açığaçıkarmasını olumlu yönde etkileyecek. Önemli olan sizin çocuğunuz...Tercihler konusunda uzman olmayan kişiler ve her kafadan çıkan söylemler yerine evladınızı iyi tanıyan hocalarınızdan ve rehberlik servisinden yardım almanız yerinde olacaktır. 

VAHİM TABLO 
Ülkemizde yapılan bir araştırmada üniversite öğrencilerinin yarısı, okuduğu bölümden ve alandan memnun olmadıkları ortaya çıkmış. Buda aslında iyibir tercihin, iyi bir yönlendirmenin yapılamadığı anlamına gelmekte. Genelde gençler sorumluluk almak istemiyor. Öğrencilerimiz şunu asla unutmamalı. İyi bir tercih iş yaşamlarını, hayata bakış açılarını artı yönde etkileyip, ülkelerine daha verimli bir hizmette bulunmalarının da yolunu açacaktır.

TERCİHLER İÇİN TERCİHLER İÇİN PÜF NOKTALAR

* Hangi yükseköğretim programlarını seçeceğiniz konusunda karar verirken, en önemli kriter, tercih edeceğiniz programlar hakkında bilgi sahibi olmanızdır. Yükseköğretim programlarının ilgi alanınıza girip girmediğini, beklentilerinize ve yaşam biçiminize uygun olup olmadığını araştırmalısınız. Okumayı düşünmediğiniz bir bölümü listenize yazmamalısınız. 
Bu yıldan itibaren alan içi, alan dışı ayrımı kaldırılmıştır. Her aday gerekli testlere girmek ve 180 puan türünü geçmek koşulu ile istediği puan türünden tercih yapabilir ve herhangi bir dezavantaj yaşamaz. 

* İlk birkaç tercihinizde, başarı sıranızın ya da puanlarınızın yeterli olmayabileceği endişesi yaşamadan, mutlaka idealiniz olan bölümlere yer vermelisiniz. Her yıl yerleştirmelerde sürprizler olabileceğini unutmamalısınız. 

* Tercih edeceğiniz yükseköğretim programlarının özel koşullarını, kılavuzdan mutlaka okumalısınız. Bazı programlar için fiziksel özellikler, cinsiyet, sağlıkla ve yaşla ilgili koşullar istenebilmektedir. Koşullarını taşımadığınız bir programa puanınız yeterli olup yerleştirilseniz bile kaydınız yapılmayacaktır. 

* Tercihlerinizi yaparken istek sıranızı esas almalısınız. Kaydolmayı en çok istediğiniz programı en üst tercihinize, daha sonra istediğiniz programı ikinci tercihinize yazmalı ve diğer tercihlerinizi de bu yöntemle sıralamalısınız. 

* Tercih listelerinizi, kesinlikle rehber öğretmenlerinize göstermeli ve tutarlılık değerlendirmesini birlikte yapmalısınız.