Tedarik Zinciri Yönetimi ve KOBİ'ler

Tedarik zinciri yönetimi? tedarikçiler, üreticiler, dağıtımcılar ve müşteriler üzerinde oluşan bir ağdaki malzeme, bilgi ve parasal akışların yönetimini içermektedir. Bu akışların farklı işletmeler arasında ve kendi içindeki koordinasyonu ve entegrasyonu ise tedarik zinciri yönetiminin başarılı olmasını sağlayacaktır.

Küresel pazarda dinamik pazar taleplerinin "istenen zamanda" karşılanması rekabet üstünlüğü açısından kritik öneme sahiptir. İhracatçılarımızın uluslararası pazarlarda başarılı olabilmesi, tedarikçisi olduğu sektörlerle ilişkileri ve tedarik zinciri ortaklarını da dikkate alarak geniş perspektifle değerlendirmeler yapmasına bağlıdır.

Bugün, müşterinin aradığı bir ürünü –kalitesinden ödün vermedenen ücra noktada bile bulabilmesi, işletmeler tarafından iyi ve doğru kurgulanmış bir "Tedarik Zinciri Yönetimi" ile mümkündür. Özellikle gıda, otomotiv, tekstil, turizm ve nakliye sektörlerindeki tedarik zinciri yönetimi uygulamaları geleceğin ticaret biçiminin de sinyallerini vermektedir. 3. bin yılda rekabet, firmalar arasında değil tedarik zincirleri arasında olacaktır.

İhracatçılarımızın küresel düzeyde rekabet güçlerini artıracak yeni çözümler sunmak amacıyla hazırlanan yayınımızda? tedarik zinciri yönetimi ve uluslararası rekabet gücünü artırmadaki önemi hakkında genel bilgiler, performans kriterleri, işletme yönetimi ve tedarik zinciri yönetimi ilişkisi, tedarik zinciri yönetiminde elektronik ticaretin sağlayacağı fırsatlar ve bilişim teknolojilerinin, tedarik zinciri yönetiminin etkinliği ve etkililiğini artırmadaki rolü konularına yer verilmiştir.

Yeni ekonomi? yeni iş modelleri, yeni iş kuralları, yeni müşteri profilleri ve başta tedarikçiler olmak üzere müşterilerle yeni ilişkileri gündeme getirmiştir. Yeni pazarlama stratejileri tamamen müşteri odaklı olup, işletmeler müşterileriyle sürekli ve dinamik olarak etkileşim içinde olmak zorundadırlar.

Tedarik zinciri yönetiminin rekabet açısından önemi, ihracatçılarımız tarafından da anlaşılmıştır. Artık önemli olan, şirketler arası rekabette değil, şirketlerin içinde bulundukları tedarik zincirleri arasındaki rekabette başarılı olmaktır. Tedarik zinciri ortaklarının ulaşmak istedikleri, "son kullanıcı" yani "müşteri"dir. Kendi tedarik zincirlerini en etkin, ekonomik ve verimli bir şekilde modelleyenler ve yönetenler pazardan daha fazla oranda pay almaktadır.

İhracatçılarımızın? rekabetin kıyasıya yaşandığı uluslararası pazarı ve bu pazardaki yeni trendleri çok iyi incelemesi, ihraç edeceği ürünü tedarikçilerinden en uygun koşullarla ve zamanında sağlayarak, zamanında üretip müşterisine teslim etmesi, rekabette başarı şansını artıracaktır. Aynı zamanda, ihracatçılarımızın tedarikçi olduğu zincir içinde yerini ve rolünü bilerek teklif sunması rakiplerine göre daha avantajlı hale gelmesini sağlayacaktır. B2B (Business to Business) olarak tanımlanan, alıcı ve satıcının da işletme olduğu ticarette ihracatçılarımızın, alıcı işletmenin ihtiyaçlarına uygun teklif sunabilmesi rekabette başarılı olmasının anahtarıdır.

Firma yöneticisinin, iş stratejisini oluştururken bu stratejiye uyumlu şekilde tedarik zinciri yönetimini gerçekleştirmesi gerekmektedir. Başarılı bir tedarik zinciri yönetimi ile maliyetler azalacak, belirsizlikler ortadan kalkacak ve ihracatçılarımızın rekabet güçleri de artacaktır. Günümüz şartları, firmaların ürün fiyatlarını, dolayısıyla maliyetlerini ve verimliliklerini daha iyi kontrol etmelerini zorunlu kılmaktadır.

Bunu gerçekleştirmek sadece şirket içi süreçleri iyileştirmekle olmamakta aynı zamanda tedarik zincirinin parçası olan satıcı, müşteri, dağıtımcı ve nakliyeci ile karşılıklı güvene dayalı bir işbirliğine gidilmesini gerektirmektedir. Tedarik zincirini oluşturan halkaların, zincir ortaklarının birbiriyle iletişimde olması, karşılıklı bilgi alışverişinde bulunarak alınan kararlardan haberdar olabilmesi çok daha etkin çalışılmasını sağlayacaktır.

Birden fazla şirketi kapsayan tedarik zinciri yönetimi yapısı, tek bir şirket gibi davranarak kaynakların ortak kullanımı sayesinde bir sinerji yaratmaktadır. Bu sinerjinin sonucu ise yüksek kaliteli, düşük maliyetli, piyasaya hızlı bir şeklide sunulan ve müşteri memnuniyeti sağlayan hizmet ya da ürün olarak ortaya çıkmaktadır.

Global pazarda işletmelerin var olabilmesi, dinamik pazar taleplerinin istenen zamanda karşılanmasıyla mümkündür. Dinamik talep yönetimi ise geleneksel satın almadan çok daha fazlasını gerektirmekte ve tedarik zincirinin karmaşık yapısı daha da karmaşıklaştırmaktadır.

İşletmelerin pazar talebinin karşılanmasında? toptancı, perakendeci, dağıtım merkezi, 3. parti lojistik işletmeleri gibi kanal üyelerinin yanında süreçselişlevsel, kültürel ve en önemlisi insan unsuru kriterinin en önemli kısıt olarak yer alması konunun önemini artırmaktadır. İşletmeler bir yandan pazara erişim zamanını ve maliyetleri düşürmeyi planlarken, diğer yandan karlılığın ve etkinliğin artmasını istemektedirler. Bu da işletmeleri gerçek anlamda rekabet avantajı yaratabilmeleri için mevcut tedarik zincirlerini sorgulayarak yönetimsel, mühendislik ve ilişkiler bazında tekrar tanımlamalarını zorunlu kılmaktadır.

Dikey entegrasyonların popülerliğini yitirmesi, uluslararası işlemlerin yoğunlaşması, yeni bilgi teknolojileri, müşterilerin çabukluk ve güvenli hizmet yönünde artan baskıları ile operasyonlardaki ve pazarlardaki küreselleşme, tedarik zinciri yönetimini önemli bir fırsat ve işletme stratejilerinin merkezi konumuna getirmiştir.

Bu gelişmelerin sonucu olarak? gerek teorik ve gerekse uygulama alanında yeni tedarik zinciri yönetimi yaklaşım ve yöntemleri geliştirilmektedir. Literatürde ve uygulamada firmaların karşısına çok sayıda ortaklaşa planlama, tedarik zinciri analizi ve yeniden tasarımı yaklaşımları, tedarik zinciri yönetimi yazılımları, zincir optimizasyonu modelleri çıkmaktadır.

Küresel birleşmeler ve ortaklıklar, yaygın, etkin ve düşük maliyetli işletmelerin rekabette daha başarılı olmaları ve eticaret ortamının giderek yaygınlaşması, epazaryeri, şirket içi ve şirketler arası "network"lerin yaygınlaşması yeni ekonominin dayattığı dönüşümlerdir. Tedarik zinciri yönetimini firmaların ihtiyaçlarına göre modellendirip, günümüz koşullarına uygun halde sunmak büyük önem taşımaktadır.

Tedarik zincirinde tüm halkaları hızlı, verimli ve karlı bir şekilde yönetmek, düşen maliyetler, artan verimlilik ile açığa çıkan insan ve finans kaynaklarının başka şekillerde kullanımının sağladığı kalite artışı ve zamanında gerçekleşen üretim, depolama, nakliye, dağıtım ve perakende? firmaların rekabet güçlerini artırıp, pazar paylarını genişletmeleri için "farklılık yaratan" bir avantaj haline gelmiştir.

1. TEDARİK ZİNCİRİ VE TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ NEDİR?

İhracatçı firmalarımız açısından bakıldığında, büyük bir çoğunluğu için tedarik giderleri, en önemli gider kalemleri arasında yer alır. Tedarik sürecindeki verimsizlik ve aksaklıklar, stok kontrolü, nakliye planlaması, üretim planlaması ve müşteri ilişkileri gibi şirketin diğer alanlarına da yansır.

Şekil 1 : Tedarik Zinciri Tedarik Zinciri: Mal ve hizmetlerin tedarik aşamasından, üretimine ve nihai tüketiciye ulaşmasına kadar birbirini izleyen tüm halkaları kapsar. İş süreçleri açısından bakıldığında, tedarik zinciri? satış süreci, üretim, envanter yönetimi, malzeme temini, dağıtım, tedarik, satış tahmini ve müşteri hizmetleri gibi pek çok alanı içine almaktadır.

Tedarik Zinciri Yönetimi : Müşteriye, doğru ürünün, doğru zamanda, doğru yerde, doğru fiyata tüm tedarik zinciri için mümkün olan en düşük maliyetle ulaşmasını sağlayan malzeme, bilgi ve para akışının entegre yönetimidir. Bir başka deyişle zincir içinde yer alan temel iş süreçlerinin entegrasyonunu sağlayarak müşteri memnuniyetini artıracak stratejilerin ve iş modellerinin oluşturulmasıdır.

Şekil 2: Tedarik Zincirine Geçiş Süreci Aşamaları

1.1. Etkin Bir Tedarik Zinciri Yönetimi İşletmelere Neler Kazandırır?

Etkin bir tedarik zinciri yönetimi, işletmenin üretim ve pazarlamaya ilişkin faaliyetlerini olumlu yönde etkileyecek? daha fazla müşteri memnuniyeti, daha etkin ve verimli bir işletme olunmasını sağlayacak, daha düşük maliyetler ve daha yüksek kar ile birlikte istikrarlı büyümenin yolunu açacaktır. Tedarik zinciri yönetiminin etkin olması işletme açısından?

• Girdilerin teminini garantileyerek, üretimin devamlılığını sağlar
• Tedarik süresini azaltarak, pazardaki değişikliklere kısa sürede cevap verilmesini sağlar
• Tüketici taleplerini en iyi şekilde karşılayarak kaliteyi artırır
• Teknoloji kullanarak, yeniliği teşvik eder
• Toplam maliyetleri azaltır
• İşletmenin tüm bilgi, materyal ve para akışı yönetilebilir duruma gelir.

Etkin bir Tedarik zinciri yönetiminin işletmeye sağladığı faydalara ilişkin yapılan bir çalışmada? tedarik zinciri optimizasyonu ile işletmeye sağlanan katma değer aşağıdaki tabloda özetlenmiştir.

Tablo 1:Tedarik Zinciri Optimizasyonunun İşletmeye sağladığı Katma Değer



Kaynak: PRTM ISC Benchmark Study

Tedarik zinciri yönetiminin kritik başarı ölçütleri şunlardır:

• Doğru ürün
• Doğru miktar
• Doğru zaman
• Doğru yer
• Yüksek esneklik
• En az toplam maliyet
• En kısa çevrim süresi
• En az toplam stok düzeyi

Tedarik zinciri yönetimi? sipariş yönetimi, üretim, depolama ve fiziksel dağıtım olanaklarını birlikte ele alır ve toplam maliyeti en az olan lojistik stratejileri, kaynak kullanımı ve organizasyon yapısına odaklanır. Oysa ki, üretim planlama sistemlerinde, kaynak ve kapasite planlanır, fakat dağıtım kaynakları eş zamanlı olarak planlanmaz.

Tedarik zinciri yönetimi, sürekli olarak çalışılması gereken, değişimin ve yeniliğin sürekli yapılması gereken dinamik bir yapıya sahiptir. "SCOR"Tedarik Zinciri İşlemleri Referans Modeli (www.supplychain.org) bu konuda işletme yöneticilerine yol gösterici olmaktadır. Tedarik Zinciri Konseyi tarafından geliştirilen ve bir yönetim aracı olan bu modelde? planlama, kaynak bulma, üretme, teslim ve geri dönüşler (mal iadesi, kazanç v.b.) olmak üzere beş süreç ele alınmaktadır.

• 1. Planlama süreci? arztalep dengesini gözeterek kaynak, hammadde, üretim ve teslim ihtiyaçlarını belirlemeyi içermektedir.
• 2. Kaynak süreci? planlanan veya gerçekleşen talebi karşılamak için mal ve hizmetlerin temini işlerini içermektedir
• 3. Yapma/Üretim süreci? planlanan veya gerçekleşen talebi karşılamak için üretimin yapılması işlerini kapsamaktadır.
• 4. Teslim süreci? üretilen malın teslimine ilişkin sipariş, nakliye ve dağıtım yönetimini ilgilendiren işleri kapsamaktadır.
• 5. Geri dönüş süreci? herhangi bir nedenle malların iadesi, müşterilerin ödemeleri gibi müşteri yanıt sistemi konularını içerir.

SCOR modelinde, müşteri talebinin karşılanmasının her bir aşamayla bağlantılı olan tüm faaliyetlerin tanımlanmasını içerir. Model, zincir ortağı işletmeler arasında paylaşılan standart bir yöntem olup, aynı zamanda gelişimyerleşim ve tedarik zinciri yazılım uygulamalarını tamamlayıcı ortak bir model olarak kullanılabilmektedir.

Tedarik Zinciri Yönetimi İlgili Bağlantılar

• Tedarik Zinciri Yönetimi
• Tedarik Zinciri Yönetimi Nedir
• Tedarik Zinciri Yönetimi Nedir 2
• Tedarik Zinciri Yönetimi Nedir 3
• Tedarik Zinciri Yönetimi Nedir 4
• Tedarik Zinciri Yönetimi Nedir 5
• Tedarik Zinciri Yönetimi Nedir 6
• Tedarik Zinciri Yönetimi Nedir 7
• Tedarik Zinciri Yönetimi Nedir 8
• Tedarik Zinciri Yönetimi Nedir 9
• Tedarik Zinciri Yönetimi ve KOBİ'ler
• Tedarik Zinciri Yönetimi Tasarımı
• Tedarik Zincirinin Belirlenmesi
• Tedarik Zinciri Yönetimi ve E-Ticaret

Kaynak : ERP